Sociale permacultuur

sociale permacultuur
Is permacultuur een alternatief landbouwsysteem? Of is het veel meer dan dat? Laten we eens gaan onderzoeken wat permacultuur eigenlijk is en waar het allemaal goed voor is!

Wetenschap

Permacultuur is toegepaste wetenschap. Het past wetenschappelijke kennis toe om het doel te bereiken. Door observatie van de natuur en eigen ervaringen komt deze wetenschap tot conclusies. Die conclusies worden in de praktijk gebruikt. Permacultuur gaat niet uit van theorieën en filosofieën.
In tegenstelling tot de meeste wetenschap is permacultuur holistisch. Het gaat uit van verbanden en verhoudingen tussen natuurlijke systemen en levende wezens. De mens is één van die wezens. Permacultuur is universeel, in principe door elk mens, met welke culturele achtergrond ook, waar ook op Aarde, toe te passen.

Definitie en doel

Permacultuur is een holistisch ontwerpsysteem voor menselijke nederzettingen en voedselproductie in een duurzame harmonieuze samenwerking tussen mensen, planten, dieren en de Aarde. Als gevolg van deze definitie heeft permacultuur drie ethische principes:

zorg voor de Aarde;
zorg voor de mens;
de productie eerlijk verdelen.
“Voorzien in de menselijke behoeften en ondertussen het ecosysteem gezond maken en houden”, dat is het doel van permacultuur.

Menselijke behoeften

Speciaal voor de permacultuur zijn de menselijke basisbehoeften in een illustratie voorgesteld. Die illustratie ziet er uit als een bloem en wordt dan ook ‘de permacultuur bloem’ genoemd. De bloembladen staan elk voor een basisbehoefte:

voedsel
onderdak
water
afvalverwerking
energie
samenleving
gezondheid
geestelijke behoeften
gerechtigheid
levensonderhoud
In al die behoeften zou permacultuur dus moeten voorzien. Dat is zeker meer dan alleen voedsel!

Samenwerking

Eén van de ‘bloembladen’ was in het Engels ‘community’ genoemd. In het Nederlands kun je dat vertalen met ‘samenleving, gemeenschap, maatschappij’. Ik koos voor ‘samenleving’ omdat daarin het woord ‘samen’ zit. Het gaat om mensen die samen-werken.
Elk mens is een individu, anders dan anderen. Daarom is ‘samenwerking’ iets om extra aandacht aan te besteden. Het gaat niet zomaar vanzelf. Heel belangrijk voor goede samenwerking is onderlinge communicatie. Door te communiceren kom je samen tot goede afspraken.

Dan komt een volgend ‘bloemblad’ erbij: ‘justice’ in het Engels. Weer een moeilijk in het Nederlands te vertalen woord: recht, rechtvaardigheid, gerechtigheid. Het komt er op neer dat alles op een eerlijke manier gebeurt. Maar wat is eerlijk, rechtvaardig?
Degene die het hardst werkt krijgt het meest? Is dat eerlijk? Nee, dat is het niet. Het is geen wedstrijd. Het is ook geen strijd (ergens tegen). Het is samen-werken om tot het best mogelijke resultaat te komen! Het beste resultaat is een win-win-situatie voor alle deelnemers: mensen, planten, dieren en planeet Aarde (of nog verder).

Principes toepassen

Permacultuur als ontwerpsysteem gaat uit van principes. De tien belangrijkste principes zijn:

een goed systeem gaat voor zichzelf zorgen
het probleem is de oplossing
alles is multifunctioneel
werk samen met de natuur
weinig veranderen heeft het meeste effect
gebruik het effect van randen en overgangen
zorg voor diversiteit
gebruik wat van nature aanwezig is
zie verbanden tussen functies
er is overvloed

Deze principes zijn niet alleen van toepassing op de tuin, maar evengoed op de sociale omgang tussen mensen. Om dat te kunnen doen moet je er diep over nadenken. Ik zou voorbeelden kunnen geven, maar veel beter is het als jullie, als groep mensen in een permacultuur-project, zelf zorgen voor de uitwerking. Elke groep mensen komt tot een eigen manier van werken, die past bij de leden van de groep, hun omstandigheden en de richting waarin zij willen gaan.

Meer

Over ‘sociale permacultuur’ is nog veel meer te vertellen. Er worden cursussen in gegeven en er is heel veel over geschreven, zoals het e-boek “Permacultuur, wat is dat?” door Maranke Spoor. Ik houd het hier bij. Je kunt zelf op zoek gaan naar meer. Je zou eerst de artikelen kunnen lezen die ik gebruikte om dit te schrijven.

Support us!