Vogels voeren wat en wanneer?

Vogels voeren wordt door velen gedaan om vogels te lokken naar de tuin. Het geeft een mooi tafereel hoe ze de standaard vetbollen verorberen in de winter, maar vogels hebben niet alleen voedsel nodig in de winter. Zeker nu de vogels het zwaar hebben door vervuiling en klimaatverandering. De vogelstand daalt dramatisch snel met name in Nederland!

Vogelstand

De vogelstand in Europa en met name in Nederland stort compleet in! 1 op de 3 vogelsoorten wordt bedreigd met uitsterving. Elke paar jaar verdwijnt er een soort in het Nederlandse landschap. De hoofdredenen zijn de verstedelijking, intensieve landbouw, vervuiling en de klimaatverandering. In Nederland hebben vooral de weidevogels het zwaar. Een grote reden is dat het gras te vroeg gemaaid wordt om de jongen uit te broeden. Zes jaar geleden waarschuwde het CBS dat in 2020 de  weidevogels gehalveerd zullen zijn. Helaas zitten we nog steeds op schema.

Vogels bijvoeren

Net voor de herfst zie je de dierenwinkels al snel vullen met vogelvoer. Vetbollen, pinda’s, zadenmixen, graan en gehele tuinhuisjes en voederplaatsen. Daar is zeker niks mis mee, maar vogels kunnen het gehele jaar worden gevoerd. In elk seizoen hebben ze andere behoeftes en houd je je tuin levendig met veel mooie vogels! In de winter is het met name calorieën, aangezien vogels enkele procenten van hun lichaamsgewicht kunnen verliezen per dag om warm te blijven. Vogels zijn warmbloedig en het kost veel energie om hun lichaam op 40 graden Celsius te houden.

Wat bijvoeren

Regelmatig krijgen vogels ongezonde dingen gevoerd. Vooral eenden worden brood gevoerd, wat zeer ongezond voor ze is. Bekend fout voedsel is gebrande pinda’s, zoute pinda’s, bonen, ongekookte rijst, margarine,chips, koekjes en vloeibare olie. Vogels komen in de problemen met dit voedsel.

Er zijn vele soorten vogels en zij hebben verschillende soorten voedsel nodig en verschillende soorten voerplaatsen. Grote eksters of kraaien zijn vaak de baas op de tuintafel. Kleinere vogels kiezen vaak voor kruimels en hangend voedsel.

Goed voedsel is:

gewelde krenten, fruit, schillen, ongebrande & ongezouten pinda’s, kokos, Vogelbescherming Voedsel, broodkruimels, insecten, zwoerd, Vetblok & Meelwormen, suikerwater, bessen, onkruidzaden, stro met zaad en gekookte ongezouten aardappels.

Hang dit op verschillende plekken. Kleine platforms, tafels,  de grond, in bomen en vogelhuisjes. Zo kunnen alle soorten vogels iets meepikken!

Seizoen

De Vogelbescherming geeft het advies om verschillend te voeren in elk seizoen. Dit helpt de vogelstand en de verscheidenheid van vogels in uw tuin.

Vogels voeren in de winter

In de winter is het voer beperkt. De natuurlijke voedselbronnen zoals bessen, zaden, insecten zijn verminderd. Insecten onder de grond zijn slechter bereikbaar als het vriest of sneeuwt. Vliegende insecten zijn er maar beperkt. Qua bessen is vooral de rozenbottel een voedselbron. Vetbollen kun je eenvoudig zelf maken van hard frituurvet. De gezondere vetten zijn ossenwit of reuzel. Je verwarmt het vet voor een kort moment in een pannetje en mixt het met zaden en noten. Laat het stollen in een oude bloempot, bakje. Strooi ook wat zaden op de grond, de tafel en hangende bakjes. Aan het einde van de winter kunnen de vogelhuisjes worden gebouwd en geplaatst.

Vergeet het water niet! Zet geen warm water buiten, als het streng vriest. Je kunt beter suikerwater of het water dichter tegen het huis zetten. Dan houd het huis het water onbevroren.

Vogels voeren in de lente

In de lente heeft de vogel het druk met een nest bouwen, eieren leggen en jonkies groot brengen. Ze hebben geen vetbollen en pinda’s meer nodig. Eiwitten staan nu op het menu, de kleine vogels kunnen zelf grote zaden niet verteren. De eiwitbron voor vogels zijn insecten. Je kunt vogels ook lokken met hooi, perfect materiaal om een nest van te bouwen.

Vogels voeren in de zomer

De vogels hebben voldoende voedsel tijdens de zomer. Om ze toch naar je tuin te lokken kun je een insectvriendelijke tuin creëren. De vogels hebben nog steeds de eiwitten nodig om een verenkleed te maken voor de winter. De trekvogels hebben zelfs meer nodig voor hun reis naar het zuiden.

Vogels voeren in de herfst

In de herfst kun je langzaam beginnen met voeren. Op deze manier kunnen de vogels jouw locatie vinden in de winter. Bessen en zaden zijn nu gewild. De vitamines helpen de vogel gezond aan de winter te beginnen, dit geeft de beste overlevingskans. De vogels die naar het zuiden trekken hebben zeker veel voeding nodig, veel vogels overleven de tocht niet naar het zuiden.

Voedersystemen

Je hebt verschillende systemen. De voedersilo, hangplatforms, huisjes, staplatforms, pindakaaspothouders, vetbolnetten, beschermkooien en drijvende platforms.

voedersilo

Een Voedersilo is vaak een koker die automatisch het voederbakje vult als de vogel het voer eet. Zeer handig en minder zaden vallen op de grond. Wel regelmatig schoonmaken met name in de herfst anders kan er schimmel ontstaan in de koker.

hangplatforms

Hangplatforms zijn geschikt voor kleine vogels zodat zij niet worden weggejaagd door kraaien of eksters.

voedertafels

Voedertafels staan leuk in de tuin; geschikt als je de tuintafel schoon wilt houden.

Pothouders

De pothouders zijn huisjes die een glazen pot vasthouden. Zeer handig als je je eigen vet & zaden mix maakt. Natuurlijk smullen de vogels ook van een pot pindakaas, maar dit is veel te zout! Er bestaat wel speciale vogelpindakaas zonder zout!

vetbollen

Vetbollen zijn een van de bekendste voermanieren. Het is een netje gevuld met hard vet en zaden.

beschermkooien

BESCHERMENDE VOEDERSILO worden over een voedselbak gezet. Dit imiteert de functie van een struik. Kleine vogels verschuilen daarin vaak tegen roofdieren en grotere vogels.

drijvende platforms

Als je een grote vijver hebt of een meertje dan is een drijvend platform zeer geschikt. Niet alleen voor ganzen of eenden maar ook zeer geschikt voor vogels. De meeste roofdieren kunnen of willen niet zwemmen om een vogel te vangen.

Vogelvriendelijke tuinen

In vogelvriendelijke tuinen worden er meer struiken, hagen, heesters en klimplanten geplant. Het beste is als ze bessen geven. Het gras moet deels vervangen worden door vaste planten met bodemkruipers. Dit zorgt voor meer insecten die de vogel kan vangen. Als je een kat hebt vermijd dan voerbakken en voertafels. Al het voer moet op hangplekken liggen waar de kat niet in kan klimmen! Een enkele fanatieke kat kan makkelijk dagelijks een paar vogels opeten. Vergeet ook je dak niet! Een groen dak heeft niet alleen veel voordelen qua isolatie het is ook beter voor de vogels! Meer hier over is hier te lezen.

 bronnen:

1. ANWB vogelgids van Europa
2. http://www.wageningenur.nl/nl/nieuws/De-gevolgen-van-Henk-Bleker.htm
3. CBS, PBL, Wageningen UR (2014), Trekvogels naar Afrika en klimaatverandering, 1990-2012
4. De Vogelbescherming
5. Dorrestijns vogelgids

Geschreven door Marcus Lobenstein, editor: Inge Leonora-den Ouden

Save

Save

Save