Menu

Kippen houden voor sociale winst!

kippen houdenEen kippenhandeltje opzetten voor de buurt, met permacultuur in gedachten is goed mogelijk. De hobby winstgevend maken kan ook gemakkelijk. Er zijn drie standaard producten: de eieren, het vlees en speciale kippenrassen. Voor iedereen is er dus iets mogelijk, mits je een redelijke tuin hebt! Pols eens in je vriendenkring hoeveel interesse er is voor biologische / ecologische eieren, vlees of kippen. Je kunt tegelijkertijd de voedselresten inzamelen van de regio zodat niks verloren gaat! Een mini kinderboerderij is ook een optie. Dat geeft kinderen en ouders een kans om weer wat te contact te hebben met dieren.

Waarom een kippenhandeltje?

Kippen zijn vrij gemakkelijke dieren en ongevaarlijk voor kleine kinderen. Ze zijn goedkoop, hebben weinig ruimte nodig en vaak geen vergunning. De producten die je produceert met kippen zijn ook erg gewild. Veel mensen houden van kippen, biologisch kippenvlees en eieren. Waar je het niet voor moet doen is het geld. Eieren, kippenvlees en kippen leveren weinig op. De enige uitzondering zijn speciale raskippen en broedeieren daar kun je mogelijk een klein inkomen mee vergaren.

Wie heeft er belang bij?

De buurt, jouw klanten en jijzelf. Biologische / ecologische kippenvlees en eieren van echt blije kippen die vrolijk konden scharrelen door een tuin zijn moeilijk te vinden. De hoofdreden is dat het minder winstgevend is dan ”gewoon” kippenvlees. Bij scharrelvlees zitten er 9 kippen op elke vierkante m2, zelf noem ik dat niet echt scharrelen. Scharrelvlees met een vrije uitloop heeft dezelfde ruimte maar hierbij ook een buitenruimte van 4m2 per kip. Dit klinkt als een gezonde ruimte per kip. Deze ruimte is alleen nog niet erg ecologisch de kippen zullen de grond verzuren en compleet omspitten. Ik reken daarom met 15m2 per kip. Gezonde gelukkige kippen zijn beter voor het milieu en voor uw eigen gezondheid.
Het gaat voedselverspilling tegen en je kunt een punt creëren waar de omgeving samen kan komen, met name kleine kinderen en ouders. Als de gehele omgeving restjes bewaard en dit over het hek van de kippen mag gooien kunnen de kippen een gevarieerd dieet zelf uitkiezen. Tegelijkertijd krijgen ze voldoende beweging en zon. Je kunt kinderen de basis leren van kippenverzorging, meer over  kippenverzorging is hier te lezen.

Doel en opzet

Het doel kan variëren per persoon. De een vind de productie van gezond voedsel belangrijk, de ander meer het sociale aspect en de strijd tegen voedselverspilling. Het doel voor dit plan is een winstgevende hobby te creëren waarbij er geen negatieve gevolgen zijn voor de omgeving.
Ik ga er van uit dat er een gebied beschikbaar is van 500m2. Dit klinkt erg veel, maar besef dat dit maar 20 bij 25 meter is. Op 500m2 kun je 35 kippen laten lopen. Een volwassen gezonde kip legt gemiddeld 5 eieren per week, gedurende de winter niks of weinig en jonge kippen leggen nog niet. Ga uit van gemiddeld 2,5 ei per kip per week. Dit geeft ruwweg 25 dozijn eieren per maand. Een dozijn gezonde eieren kost 3 euro. De richtlijn voor het voeren van volwassen grote kip ligt op 100 gram per dag. Dit is per maand 100kg aan voer wat 50 euro kost. Maar aangezien je voedsel inzamelt ga ik er vanuit dat dit maximaal 25 euro mag kosten. Het kippenvlees van oude kippen zal worden gebruikt voor eigen consumptie. Dit vlees is alleen geschikt om langdurig te stoven. Ik reken dit voor 5 euro per soepkip waarvan je er 1 produceert per maand.

Kippengaas

Het hekwerk maak ik van kippengaas, de paaltjes  van palletplanken of natuurlijke stammen. Als je geen eigen bos hebt kun je de paaltjes maken van planken. De eerste plank zaag ik een punt aan en tik ik een halve meter de grond in, de tweede plank bevestig ik hieraan. Dit is sterk genoeg voor de zijdes. De hoeken hebben twee palletpaaltjes nodig. Voor de meeste kippen is 120cm voldoende. Wil je erin in kunnen lopen en mogen de kippen echt nooit ontsnappen dan moet het hok overdekt. Een compleet afgesloten ren van 500m2 is te duur om het winstgevend te houden.

Het hok

Een oude caravan of schuur is ideaal. Met pallets kun je ook eenvoudig een groot kippenhok maken, hierbij moet je wel golfplaten kopen voor het dak. Ik kies niet voor dakteer aangezien dit slecht te recyclen is en dakpannen zijn te duur. Het kippenhok moet minimaal 1.5m hoog zijn om de eieren te rapen, het is gangbaar om maximaal 4 kippen per m2 hok te hebben. In mijn geval heb ik dus minimaal 9 vierkante meter nodig, ik ga voor 20 meter. Een ruimte van 4 bij 5 vereist een dak van 5 bij 7. Een grote luifel houd het hout droog en de ingang droog. Dit zijn 10stalen aluzink dakplaten van elk 1 bij 3,66m

Broedmachine

Natuurlijk broeden heeft mijn voorkeur, dit is alleen niet altijd mogelijk. Sommige kippenrassen hebben slechte moeders, uitbroeden kost veel energie van de moeder en soms heb je geen moeder maar uitsluitend broedeieren. Bij broedmachines zijn er vele soorten en maten. Je hebt brandgevaarlijke Chinese machines en budget modellen, deze hebben wisselende resultaten. Het beste is een kwaliteits broedmachine kopen die niet snel stuk gaat en zijn waarde behoudt tweedehands. RCom en Brinsea zijn de kwaliteitsmerken. Koop regelmatig broedeieren van vreemde rassen op Marktplaats.

[yabp 109]

Mogelijke problemen

Ziektes

Preventie van kippenziektes is essentieel. Kippen moeten niet in een kale ren zitten zonder gras. Kippen moeten niet uitsluitend graan en soms restjes eten. Het natuurlijke dieet van een kip is bij elkaar gescharreld bestaande uit insecten, gras, zaden, blad en soms vlees. Kippen mogen niet in een tochtig kippenhok of kippenren zitten en hebben droog zand nodig voor stofbaden. Zelf heb ik nooit last van ziektes. Een ander punt is; kippen moet je na maximaal twee jaar slachten, oudere kippen worden zwak. Alle zwakke kippen moet je slachten om ziektes te voorkomen. Ik gebruik geen antibiotica, geen inentingen, etc. Het enige wat ik gebruik is kalkverf tegen mijt en geef kuikens speciaal voer en een warmtelamp.
Kuikens met afwijken laat ik volgroeien, maar slacht ik zo snel mogelijk ik wil geen nakomelingen van zwak dna.
Als ik een kip heb die ziek is zet ik deze direct apart op een warmere plek met voldoende privé water & voedsel. Als de kip verslechtert slacht ik hem en begraaf ik hem ver van de andere kippen. Als je de kippen ziet als huisdieren kun je naar de dierenarts gaan. Veel informatie over ziektes zijn te vinden op Levendehave en Kippenforum.

Roofdieren

In mijn geval zijn roofdieren het grootste probleem. Vossen, marterachtigen, ratten, roofvogels, honden en katten. Het is moeilijk die te bestrijden en je moet accepteren dat je jaarlijks een aantal kippen zal verliezen. Dit is met name het geval in vrije uitloop. Wel voorkomt een vrije uitloop ziektes aangezien de kippen veel gezonder zijn.
De stappen die je kunt nemen om de kippen te beschermen zijn;
-Een hek plaatsen om een weiland of ren en dit een halve meter in te graven tegen vossen en honden.
-Je eigen afgetrainde hond laten rondlopen in hetzelfde gebied, de geur kan roofdieren afschrikken.
-Plant bosjes en dichte struiken in een weiland, kippen zullen daar automatisch voor bescherming heen gaan tegen roofvogels.
-Hang touwen of een net boven de ren, dit maakt landen voor roofvogels moeilijker.
-Sluit je kippen s’avonds op in het kippenhok.
-Neem een grote agressieve haan bij een grote groep met veel ruimte kun je meerdere hanen proberen.
-Houd een waakgans bij de kippen. Ganzen zijn zeer luid, agressief naar kinderen en bange mensen. Dit is geen optie binnen de bebouwde kom.
-Kortwiek je vogels niet, dit geeft ze mogelijkheden om in bomen en struiken te vliegen.
-Vermijd kleine (kriel) kippen als je last hebt van veel roofdieren.

Gebeurt het toch probeer dan met deze Kippenbescherming FAQ erachter te komen welk roofdier het was. Accepteer dat in de lente wanneer roofdieren jongen hebben je meer kippen zult verliezen. Gelukkig heb je dan ook meer jongen.

Veel honden hebben jagen verleerd, maar kunnen soms kippen doden zonder deze te eten. Katten kunnen soms kiezen om op kuikens te jagen, die zijn namelijk een gemakkelijke prooi. Kraaien willen ook nog wel is kuikens doden. Let dus goed op in je omgeving en neem preventieve maatregelen.

Gemeente en buren

Binnen de bebouwde kom mag je geen burenoverlast veroorzaken. Dit betekent vaak dat je geen haan kan hebben. De regels hiervoor zijn per gemeente verschillend en je zult deze moeten opzoeken op de gemeente site. De regeling hierover moet staan in de ”Algemene Plaatselijke Verordening” . Bekijk ook direct of je een kippenhok mag bouwen zonder vergunning. Zelfs als het mag, maar de buren klagen over hanengekraai worden zij vaak in het gelijk gesteld. Hanen binnen de bebouwde kom zijn dus zeker niet aan te raden. Zonder haan kun je niet broeden, kun je de kippen slechter verdedigen en gedragen de kippen zich minder goed. Dit project kan dus niet binnen de bebouwde kom plaats vinden. De oplossing hiervoor is constant broedeieren uitbroeden of soms een haan lenen. Je moet wel bereid zijn jonge haantjes te slachten als ze ruwweg drie maanden oud zijn. Op deze leeftijd begint het kraaien.

Weinig interesse

Het is mogelijk dat er geen interesse is in jouw gebied voor biologische eieren, kippenvlees of leuke kippenrassen. Dan zit je snel met een productieoverschot van eieren. Focus dan meer op kippenvlees, de productie hiervan is langzamer. De gemiddelde persoon in Nederland eet 18 kilo kip per jaar. Als je stopt met het eten van zoogdieren, wat een gezonde dieetkeuze is eet je gemakkelijk 36kg kip per jaar. Een gemiddeld gezin van vier eet dan ongeveer 144kg kip. Een geslachte grote vleeskip weegt vaak tegen de 1,5 kilo je zult dus ruwweg 100 kippen moeten fokken om alleen je eigen gezin te voorzien. Dit is voor de meeste mensen een grote uitdaging!
Vleeskippen leggen geen of weinig eieren, het aantal eieren voldoet vaak de eigen consumptie. Als je graag kippen wilt die ook eieren geven moet je niet voor pure vleeskippen gaan. De Sussex is een goed kippenras die eieren en vlees produceert.

Mogelijke kansen

Uitbreiding

Bij veel interesse kun je uitbreiden. Als je eigen tuin niet meer voldoet willen misschien de buren de tuin met je delen. Zij zien dan kippen in de tuin, krijgen biologische producten zonder moeite te doen! Jij krijgt er ruimte bij om de productie te vergroten zonder extra kosten. Mogelijk kan een boer of de gemeente je grond te leen aanbieden. Kopen is uiteraard ook nog een mogelijkheid. Als de hobby winstgevend is kun je de investering verantwoorden.

Speciale rassen

Als de kippen veel aandacht krijgen kun je sierkippen of een pauw nemen die deels voor de sier zijn. Je kunt deze dieren fokken voor een bijverdienste of puur houden voor meer bezoekers. Leuke vogels zijn pauwen, kalkoenen, parelhoenders, fazanten, Indische loopeend, kwartels en de Twentse landgans. Veel van deze dieren zijn moeilijker te fokken en te onderhouden. Het is dus alleen mogelijk na wat ervaring met normale kippen.

Voedselverspilling

Je kunt lokale boeren, bakkers en restaurants vragen of zij regelmatig een overschot hebben dat ze weggooien. Omdat beiden zijden moeten profiteren van de deal kun je een reclame bord ophangen op de ren. Dat geeft veel goodwill aan beiden zijden. Voedsel zal de grootste kostenpost zijn. Op deze manier kun je ook goede compost creëren. Hierbij gebruiken ze niet alleen voedseloverschotten maar ook GFT, mest en houtsnippers.
Dit is de essentie van permacultuur; je gebruikt zo efficiënt mogelijk alle bronnen en creëert van een probleem iets goeds. Het afval word omgezet in eieren, vlees en goede compost!

 

Subsidie of donaties

Als je kippen genoeg bezoekers trekken dan kun je proberen hiervoor subsidie of donaties te krijgen. Bij sommige gemeentes is hier geld voor, maak geen standaard concept. Maak er iets speciaal van zodat je opvalt tussen de andere kinderboerderijen in de gemeente en provincie! Je kunt ook een zorgboerderij beginnen die zich richt op vermaak voor ouderen en zieken. Meer over subsidie en fondsen kun je lezen op Landbouwzorg en de Zorgboerderijgids

Social media

Met Facebook, Instagram en Youtube kun je veel bezoekers krijgen. Je kunt al je kennis delen en mensen informeren. Het geven van informatie geeft goodwill en laat je fangroep groeien. Een grote groep kan extra geld opleveren, Youtube betaalt de makers van video’s je hebt dan wel honderdduizenden views nodig. Mijn facebook groep is Gogreenbuddy en mijn Youtube kanaal Gogreenbuddy. Met een stabiele kleine inkomensstroom kan ik sneller de natuur herstellen waar ik woon.

Kostenplaatje

kostenplaatje kippen

Het simpele kostenplaatje is redelijk pessimistisch berekend om niet voor verrassingen te staan. Ik heb niet berekend dat de kippen en de broedmachine een waarde hebben. De stalen dakplaten en het gaas behouden ook een deel van hun waarde. De terugverdientijd zal dan velen malen korter zijn. Wat ik wil aantonen is dat je met een kleine investering een leuke winstgevende hobby kan opzetten met sociale winst voor de buurt waarin je leeft.

Aanbevolen boeken en sites

[yabp 60]

Levendehave
Kippenforum
Pluimvee startpagina
Kippen startpagina

Save

Save

Save

Save

Save

Save

Save

Save

Leave a Comment

Translate »